Είναι αειθαλής θάμνος, μακρόβιος, αναρριχώμενος ή έρπων και σπάνια δενδρύλλιο. Τα φύλλα του είναι τοποθετημένα εναλλάξ, με μακρύ μίσχο, ωοειδή, τριγωνικά, ρομβοειδή και καρδιόσχημα. Συχνά εμφανίζουν το φαινόμενο της ετεροφυλλίας. Αυτό σημαίνει ότι πάνω στο ίδιο φυτό υπάρχουν φύλλα με διαφορετικό σχήμα (ρομβοειδή και τρίλοβα ή πεντάλοβα).
Ο κορμός, αρχικά τρυφερός καθώς μεγαλώνει γίνεται ξυλώδης και δυνατός. Ανθίζει, παραδόξως, το φθινόπωρο και τα άνθη του, πράσινοι θύσανοι, μεταμορφώνονται τον χειμώνα σε ένα μπουκέτο από μαύρες (προσοχή τοξικές) μπιλίτσες, τους καρπούς
Ο αναρριχώμενος κισσός δημιουργεί μικρές εναέριες ρίζες (τις λεγόμενες απτικές ρίζες) , που συντελούν στη συγκράτηση του φυτού κατά την αναρρίχηση σε διάφορα υποστηρίγματα.
Τα άνθη του είναι διγενή με 5 σέπαλα, 5 πέταλα, 5 στήμονες και πεντάχωρη ωοθήκη. Είναι διαταγμένα σε σφαιρικά σκιάδια, που μπορεί να είναι απλά ή να ενώνονται σε σύνθετες ταξιανθίες. Τα άνθη του δίνουν γύρη μέτριας αξίας και μέλι λευκό αρωματικό που κρυσταλλώνει γρήγορα. Ο καρπός είναι ράγα, συνήθως μελανού χρώματος, με 2-5 σπέρματα και δηλητηριώδεις για τον άνθρωπο.
Ο κισσός ήταν γνωστός στην Ελλάδα από την εποχή του Ομήρου και ονομαζόταν «Διονύσιον», επειδή ήταν αφιερωμένος στο θεό Διόνυσο. Οι αρχαίοι Έλληνες στεφάνωναν με κισσό τα αγάλματα του Διονύσου, τους ποιητές και τους πότες, επειδή τον θεωρούσαν σύμβολο της αθανασίας και αντίδοτο για τον πονοκέφαλο από τη μέθη. Σε ορισμένες τελετές έδιναν στο Διόνυσο και το επώνυμο «Κισσός», επειδή όταν ήταν μωρό του φορούσαν ένα στεφάνι από κισσό.
Εκτεταμένες αναφορές στον κισσό κάνει ο Θεόφραστος στο έργο Περί Φυτών Ιστορίαι, καθώς επίσης και ο Διοσκουρίδης, που τον θεωρεί πανάκεια για πολλές ασθένειες.
Ο κισσός ήταν σύμβολο ζωτικότητας, χαράς και αθανασίας στην αρχαία Ελλάδα. Ο Διοσκουρίδης το έδινε σε σοβαρά προβλήματα εντέρων (φυματίωση εντέρων), σε έλκη, και σε πόνους. Είναι ένα από τα καλύτερα παυσίπονα!
Οι φαρμακευτικές ιδιότητες βρίσκονται στους κορμούς και στα φύλλα (οι καρποί είναι τοξικοί και δεν χρησιμοποιούνται). Αφού αφαιρεθεί ο ξυλώδης φλοιός από τον κορμό χρησιμοποιείται το εσωτερικό μέρος το οποίο κόβεται σε μικρά κομμάτια και χρησιμοποιείται σαν αφέψημα ή σιρόπι για τις αντισπασμωδικές και αποχρεμπτικές του ιδιότητες. Υπάρχουν σκευάσματα στο εμπόριο για τον βήχα που περιέχουν κισσό. Τα φύλλα έχουν επί πλέον αντιβακτηριδιακές και αντιοιδηματικες ιδιότητες και έτσι μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε δερματίτιδες, άτονα έλκη, εγκαύματα, ρευματοειδή αρθρίτιδα, και ρευματικούς πόνους.
Ο κορμός άμα χαραχθεί ή πληγωθεί βγάζει μία ρητίνη που έχει την εξής χαρακτηριστική ιδιότητα: Αν τοποθετηθεί σε χαλασμένο δόντι σταματάει τον δυνατό πόνο, αλλά καταστρέφει και το δόντι! Είναι χρήσιμο σαν λύση απελπισίας!
Άλλη μια ιδιότητα του κισσού είναι να λιώνει το λίπος και να ελαττώνει την κυτταρίτιδα!
Πηγές: